Rak ginekologiczny uderza kobiety w samo sedno ich kobiecości – jakie środki zaleca Pani kobietom, aby były w stanie psychologicznie poradzić sobie z diagnozą w najlepszy możliwy sposób, również w kontekście ich kobiecości, i aby potrafiły z tym faktem normalnie żyć?

Często pojawia się smutek i myślę, że lekarze powinni po prostu pozwolić na przeżywanie tego smutku. Nie można go zagłuszać. Potrzebne jest wsparcie partnera. Mogą to być również przyjaciele, bezpieczna grupa. Otwarta rozmowa o zmianach ciała, które nastąpią w związku z chorobą i terapią. Jest wiele zmian, które są związane z kobiecością, ale same nie stanowią o kobiecości. Niektóre kobiety potrzebują również tymczasowej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej. Nie każdy ma do dyspozycji wystarczające zasoby wsparcia, by poradzić sobie z lękiem i zmianami.

Co wyżej wymienione nowotwory oznaczają dla seksualności kobiety? Czy po wyleczeniu wszystkich ran możliwe jest ponowne życie intymne, czy też istnieją ograniczenia, a jeśli tak, to jakie?

Oczywiście występują ograniczenia dotyczące seksualności, które są różnie postrzegane przez poszczególne kobiety. Może to być ból podczas stosunku lub po prostu zmniejszone doznania, brak przyjemności, wstyd z powodu uszkodzonego ciała, niemożność rodzenia dzieci… Mogą to być obiektywnie odczuwalne ograniczenia fizyczne, a także problemy natury interpersonalnej i psychologicznej związane z chorobą.

Zawsze istnieje możliwość pewnych form aktywności seksualnej. Czasami jednak nie jest ona taka sama jak przed zabiegiem. Para musi wtedy znaleźć nowe sposoby zbliżenia i aktywności seksualnej. Zdecydowanie należy zająć się tą kwestią, ale często nie jest to możliwe już przy pierwszej diagnozie. Inne tematy są wtedy ważniejsze. Zwłaszcza jeśli seksualność nie może być już przeżywana jak wcześniej, sugeruję przyprowadzenie partnera na rozmowę. To, co w pojedynkę wydaje się problemem nie do pokonania, okazuje się dużo mniejszym problemem, gdy rozmawia się to tym razem.

W przypadku mniejszych problemów, takich jak suchość pochwy podczas hormonoterapii, pomocne mogą być również produkty pielęgnacyjne dostępne w aptece. Lepiej używać ich w sposób stały, a nie tylko wtedy, gdy ma się zamiar uprawiać seks.

Gdzie można uzyskać pomoc w przypadku problemów z seksem?

Pierwszym krokiem powinien być ginekolog. Jeśli chodzi o coś więcej niż tylko zmiany fizyczne, można szukać pomocy u psychoterapeutów, terapeutów par lub seksuologów. Poza chorobą mogą to być problemy w związku, trudności w poradzeniu sobie z diagnozą przez partnera lub inne problemy, które istniały od dłuższego czasu i przyczyniły się do tego, że życie seksualne przestało być satysfakcjonujące.

Czy rozmawia Pani również z partnerami kobiet dotkniętych chorobą? Czy są mężczyźni, którzy szukają porady, jak najlepiej wspierać swoje żony? A jeśli nie, co – hipotetycznie – powiedziałaby im Pani? W jaki sposób mogą najlepiej wspierać swoje partnerki?

Oczywiście rozmawiam też z mężczyznami i są też tacy, którzy szukają porady. Ale to zdarza się rzadko.

Mężczyźni zwykle uczestniczą w omawianiu wyników badań, ale prawie nigdy nie poruszają kwestii seksualności. Ważne jest, aby rozpocząć rozmowę. Bliscy powinni wiedzieć, że pomocna jest obecność, słuchanie i zadawanie pytań na temat potrzeb drugiej osoby.

Kobiety, które zachorowały na raka w czasie ciąży. Co się dzieje, jaka jest procedura?

Jest to trudna i wzbudzająca lęk sytuacja dla rodziny. Kobiety z nowotworem, które są w ciąży, powinny zostać skierowane do ośrodka onkologicznego z oddziałem położniczym. W wielu przypadkach urodzenie dziecka jest możliwe. Oczywiście zależy to od choroby, wieku ciężarnej i woli osoby dotkniętej chorobą. Jeśli istnieje taka możliwość, chemioterapia i operacje są również przeprowadzane w czasie ciąży i są one wyzwaniem interdyscyplinarnym.

Na jakie objawy należy reagować od razu w ciąży lub po urodzeniu dziecka – ból kręgosłupa często jest bagatelizowany jako ból związany z ciążą lub przypisywany tzw. więzadłom macicy. Co może zrobić pacjentka, aby niczego nie przeoczyć?

Przede wszystkim, jeśli chodzi o profilaktykę raka piersi, każda kobieta powinna regularnie badać swoje piersi, również w okresie ciąży i karmienia piersią. Jeśli pojawią się zmiany, można wykonać badanie USG piersi, które w ciąży jest nieszkodliwe. W przypadku innych dolegliwości, które wydają się poważne, należy zasięgnąć porady lekarza.