RADIOTERAPIA

Wywiad z prof. dr Annemarie Schratter-Sehn

emerytowaną dyrektorką oddziału radioterapii w Klinice Favoriten

JAK DZIAŁA radioterapia?

Promieniowanie jonizujące niszczy szybko dzielące się komórki. Komórki nowotworowe dzielą się szybciej niż otaczająca je tkanka. Dlatego komórki nowotworowe są niszczone lub poważnie uszkadzane, a tkanka pozostaje w dużej mierze nienaruszona.

KIEDY stosuje się radioterapię?

Radioterapia jest zawsze zalecana w przypadku problemów miejscowo zaawansowanych. Zazwyczaj stanowi ona część ogólnego planu leczenia, tj. zabieg chirurgiczny lub chemioterapia oraz radioterapia.

Radioterapię jako samodzielną metodę stosuje się, gdy operacja miejscowa nie jest możliwa (np. rak odbytu; w tym przypadku zwykle nie przeprowadza się operacji, a jedynie radioterapię).

Plan napromieniania jest opracowywany indywidualnie dla każdego pacjenta i określa go konsylium onkologiczne pod kierownictwem radioonkologa.

JAKIE SĄ RODZAJE radioterapii i JAK DŁUGO trwają?

W przypadku wszystkich rodzajów radioterapii podawana jest jedna dawka promieniowania dziennie.

Oznacza to, że liczba dawek promieniowania odpowiada liczbie dni, w których pacjent jest poddawany radioterapii. Zazwyczaj radioterapia odbywa się tylko w dni robocze. Gray jest natomiast jednostką miary dawki promieniowania.

Napromienianie konwencjonalne od 25 do 40 frakcji napromieniowania po 2 graye każda

Dawkowanie: jedna dawka promieniowania dziennie w dni robocze

Całkowity czas trwania: 5–8 tygodni

Hipofrakcjonowana radioterapia tj. alternatywa dla radioterapii konwencjonalnej, polegająca na zastosowaniu wyższej dawki promieniowania w krótszym czasie; ta forma radioterapii jest stosowana głównie u kobiet, które nie potrzebują chemioterapii ani leczenia węzłów chłonnych, mają ponad 40 lat i nie mają implantów.

U pacjentek z rakiem piersi zwykle: 15 frakcji promieniowania po 2,67 graye

Całkowity czas trwania: ok. 3–5 tygodni

Radioterapia paliatywna lub stereotaktyczna stosowana do napromieniania przerzutów od 1 do 10 frakcji napromieniania, w zależności od lokalizacji i wielkości.

Dawkowanie: jedna dawka promieniowania dziennie w dni robocze

Całkowity czas trwania: od 1 dnia do 2 tygodni

PRZEBIEG radioterapii:

Przed pierwszą radioterapią odbywa się rozmowa informacyjna i planowanie tomografii komputerowej, z przedstawieniem i nałożeniem obrazowania diagnostycznego. Dopiero wtedy można rozpocząć napromienianie po indywidualnym ustaleniu planu radioterapii i uwzględnieniu zagrożonych narządów zlokalizowanych w pobliżu.

Pacjentka leży na plecach podczas radioterapii. Pierwszym krokiem jest jej prawidłowe ułożenie.

W obszarze sutka i okolic tułowia pozycja jest ustalana za pomocą skanera powierzchniowego przy użyciu lasera i obserwowana podczas napromieniania, przy czym należy upewnić się, że pacjentka się nie porusza.

W niektórych obszarach napromieniania (np. w obszarze głowy) pacjentka może zostać ustawiona w odpowiedniej pozycji za pomocą indywidualnego zabezpieczenia (np. dostosowanej maski).

Przed sesjami radioterapii przeprowadzane jest regularne obrazowanie uwzględniające plan radioterapii.

Nazywa się to radioterapią sterowaną obrazem (IGRT). Sprawdza się wówczas, czy napromieniany obszar jest zgodny z planem napromieniania. Prawidłowe ułożenie pacjentki zajmuje około 10–15 minut. Sam czas napromieniania zależy od dawki i wielkości dawki, ale zazwyczaj trwa tylko kilka minut.

PRZYGOTOWANIE DO RADIOTERAPII

Najlepiej unikać przebywania na słońcu przed radioterapią.

Ponadto niektóre produkty farmaceutyczne i chemiczne mogą wywoływać tak zwane reakcje fototoksyczne.

Dlatego czasami konieczne jest zrezygnowanie z tych produktów przez kilka tygodni przed radioterapią. Dotyczy to w szczególności dziurawca zwyczajnego oraz, w porozumieniu z lekarzem prowadzącym, niektórych leków psychotropowych.

Przez kilka dni przed napromieniowaniem nie należy spożywać owoców cytrusowych, pikantnych potraw i imbiru, ponieważ są one magazynowane w skórze.

POSTĘPOWANIE PODCZAS radioterapii

Wybór odzieży: zalecane są produkty z czystej bawełny; przede wszystkim należy unikać odzieży, która mogłaby prowadzić do mechanicznego podrażnienia obszaru napromieniania. Na przykład w przypadku raka piersi nie należy nosić biustonoszy, a zwłaszcza tych z fiszbinami.

Dieta zalecana przez Instytut, w szczególności niespożywanie owoców cytrusowych, pikantnych potraw, imbiru i dziurawca.

W porozumieniu z lekarzem prowadzącym należy ewentualnie zrezygnować z przyjmowania różnych leków, w tym leków psychotropowych.

Inne produkty fototoksyczne, których nie wolno stosować:

perfumy,
perfumowane mydla.

Ponadto należy odprowadzać ciepło z organizmu. Istnieją różne strategie w tym zakresie, które różnią się w zależności od instytutu i są indywidualnie zalecane.

PIELĘGNACJA PO radioterapii

Każda pacjentka otrzymuje indywidualne instrukcje dotyczące tego, jak powinna wyglądać pielęgnacja.

Ponadto każda pacjentka otrzymuje informacje na temat aktywności, których należy tymczasowo unikać (takich jak chodzenie do sauny i pływanie), w zależności od obszaru i dawki napromieniowania.

Czy radioterapia boli?

Nie, sama procedura nie jest bolesna. Jedynie ostre reakcje mogą być bolesne. Są to na przykład miejscowo występujące zmiany skórne lub zmiany błony śluzowej.

Czy radioterapia jest głośna?

Słychać tylko lekkie brzęczenie urządzenia.

Czy mogę zabrać bliską osobę do gabinetu zabiegowego?

Nie. Ze względu na ochronę przed promieniowaniem nikt poza pacjentką nie może wejść do gabinetu zabiegowego. Pacjentka jest za to obserwowana za pomocą monitoringu audio i wideo.

Zaloguj się tutaj | Nie jest członkiem?Dołącz teraz

Be accepted

RADIOTERAPIA

RADIOTERAPIA

Kontakt

Informacje

Newsletter

Copyright © Be-accepted